Duizendblad

Duizendblad
Achillea millefolium
Composietenfamilie
---------------------------------------------------------------

Het blad is heel opvallend en maakt een kroezige indruk. Op foto 2 is te zien dat het heel fijn is verdeeld in talloze slippen; het lijken er wel duizend. Vandaar de naam duizendblad. Dat is een letterlijke vertaling van millefolium.
De plant is taai, want heeft een dikke ondergrondse wortelstok, van waaruit hij steeds weer opnieuw kan opschieten. Hij verdraagt betreding en bemaaiing en staat vaak als enige nog fris groen bij droogte.

Duizendblad is een beroemde artsenijplant. Zijn geslachtsnaam ´Achillea´ ontleent hij daar zelfs aan. Volgens de sage behandelde Achilles, de krijgsheld van Troje, zijn gewonde soldaten met deze plant, zodat ze genazen. De plant heeft inderdaad bloedstelpende eigenschappen en werd daarom gebruikt bij neusbloedingen. Men liet dan wat sap in de neus druppelen. In Engeland noemde men de plant daarom ´nosebleed´.
Ook timmerlui kenden de werking en gebruikte het kruid bij ongelukken met beitel en schaaf. In Duitsland heette het daarom ´Zimmermannskraut´ en in Frankrijk ´herbe aux charpentiers´. Vanzelfsprekend was het kruid ook bij soldaten bekend vanwege hun beroepsrisico´s.

De plant wordt druk door insecten bezocht van allerlei aard: snuitkevers, diverse soorten nachtvlinders, wantsen, boorvliegen en galwespen.
Naast het al genoemde oeroude gebruik als wondkruid, zijn er tal van andere aanwendingen. De plant is ook enigszins aromatisch en wordt steevast gebruikt in kruidensoepjes en thee. Maar er is ook een gebruik als liefdesorakel, ingewandstoornissen, verfstof en zenuwziekten.
Een roze en rode variant wordt verkocht als sierplant.
Omdat de plant ook graag door hazen wordt gegeten noemt men hem in de Baronie, maar ook elders ´hazengerf´ of ´hazengerwe´. ´Gerf´ betekent dan kruid; denk aan ´herb´.
Verder wordt in Breda de naam ´vederkruid´ gebruikt.

Bloem Samengesteldbloemig met lintbloemen en buisbloemen. Lintbloemen meestal wit, soms roze of rood. Buisbloemen geelachtig wit tot roodachtig. De bloemen staan in een tuil.
Hoogte 0,15-0,50 m.
Bloeitijd Juni - november.
Blad 2-3-voudig veerdelig. Verspreid. Zie foto 2.
Stengel Rond, behaard.
Vruchten Zijdelings afgeplatte nootjes met een vleugel.
Overig Dikke, ondergrondse wortelstok. Blad aromatisch. Vaste plant.
Standplaats Vochtige tot droge, omgewerkte, grazige grond.
In Breda Overal, aan de randen van de taluds bij de singels, bermen, tussen tegels.
Zeer algemeen.
Vergelijk Wilde bertram (Achillea ptarmica) De lintbloemen zijn wat groter.
Belangrijkste verschil is het ongedeelde blad.

 

Een samenwerking van IVN Mark&Donge en KNNV Breda