Tuinwolfsmelk

Tuinwolfsmelk
Euphorbia peplus
Wolfsmelkfamilie
---------------------------------------------------------------

Tuinwolfsmelk is een onopvallende maar tamelijk algemene plant. De plant blijft laag, tot 15 cm, de bloemen zijn groen en vallen amper op. Het enige opvallende is eigenlijk dat de bloemen in van die vreemde gevorkte schermpjes zitten. De plant is eenjarig en moet dus steeds opnieuw uit zaad opslaan. Dat is voor een stadsplant een voordeel, want zo overleeft hij via zaad de terugkerende schoonmaakrondes.

Bij alle wolfsmelksoorten is de bouw van de bloem zeer ongewoon. Wat er als één bloem uitziet is, zijn in werkelijkheid diverse bloemen. Er is één vrouwelijke bloem die slechts uit een gesteeld vruchtbeginsel bestaat en er daar omheen een aantal mannelijke bloemen die slechts bestaan uit een enkele meeldraad. Er zijn geen kelk- of kroonbladen. Het geheel wordt omgeven door een omwindsel van schutbladen. Je kunt zoiets een bloeiwijze noemen, of schijnbloem.

Een andere bijzonderheid van wolfsmelk is de giftigheid van het melksap en van de zaden. Het sap is bijtend voor de huid en vooral voor slijmvliezen. Bij oogbeschadiging kan blindheid het gevolg zijn.
Inwendig gebruik leidt tot heftige krampen en braken. Tuinwolfsmelk en kroontjeskruid werden in de volksgeneeskunde veel tegen wratten gebruikt en als laxeermiddel. Dit heeft tot veel ongelukken geleid.

Voor de wetenschappelijker geslachtsnaam ‘Euphorbia’ zijn twee verklaringen die heel goed in elkaars verlengde kunnen liggen: a) het is de naam van lijfarts Euphorbus van de koning Juba van Mauretanië. b) afgeleid van ´eu´ dat is ´goed´ en ´pherboo´ dat is ´voeden´. De soortaanduiding ´peplus´ betekent ´mantel´, naar de schutbladen die de bloemen als een mantel omvatten.
De Nederlandse naam ´wolfsmelk´ verwijst naar het melksap en de toevoeging ´wolf´ is een algemeen begrepen waarschuwing tegen de kwaadaardigheid van plant.
 

Bloem Geelgroene bloemen in groene schutbladen, bloeiwijze schermvormig. Zie foto 2 en 3.
Hoogte 7 – 30 cm.
Bloeitijd Juli tot in de winter.
Blad Gesteeld, omgekeerd eirond, gaafrandig, verspreid aan de stengel, bevatten melksap.
Stengel Vertakt, bevat melksap.
Vruchten Doosvrucht met 6 richels, zaden met rijen van putjes.
Overig Eenjarige plant, giftig melksap.
Standplaats Open, voedselrijke grond in tuinen en akkers, langs heggen.
In Breda Veel in brandgangen, plantsoenen
Vergelijk Kroontjeskruid (Euphorbia helioscopia): stengel onvertakt, bloem in breed scherm, schutblad geelachtig.

 

Een samenwerking van IVN Mark&Donge en KNNV Breda