Raapzaad

Raapzaad
Brassica rapa
Kruisbloemenfamilie
------------------------------------------------------------
Raapzaad kun je vooral in het voorjaar overal langs wegen tegenkomen. Het is een forse plant met helder gele bloemen, die bovendien heerlijk ruiken. Meestal worden deze planten koolzaad genoemd, maar uit onderzoek blijkt dat 90% van de planten langs de weg, raapzaad is. Van raapzaad staat vast dat dit zich zelfstandig vermeerderd. Bij koolzaad bestaat de verdenking dat dit steeds opnieuw opslaat uit gemorst zaad.
Het verschil tussen raapzaad en koolzaad is nogal subtiel: steken de bloemen al dan niet boven de knoppen uit, en staan de kelkbladen al dan niet recht af.

Zowel koolzaad als raapzaad wordt al in de steentijd gekweekt voor de olie en als groente of veevoer. Raapolie is bijna geheel verdrongen door de goedkopere koolzaadolie, hoewel de term raapolie nog veelvuldig, maar onterecht wordt gebruikt.

Een in de nazomer kiemende vorm, stoppelknollen, wordt als nagewas verbouwd op stoppelvelden. Een groot deel van de wortel is tot een knol opgezwollen. Stoppelknollen zijn een prima veevoer en rauwkost. Ook worden ze gebruikt voor groenbemesting. Verscheidene vormen worden als groente gekweekt, waaronder meiraapjes, raapsteeltjes, Chinese kool (Brassica rapa var. pekinensis)  en paksoi (Brassica rapa var. chinensis)
Zaden worden ook gebruikt in vogelvoer.
Raapzaad wordt ook gebruikt als vanggewas. Een vanggewas kan een groenbemestingsgewas zijn dat na een hoofdgewas geteeld wordt met de bedoeling uitspoeling van meststoffen, vooral nitraat, tegen te gaan. Vanaf 2006 is het verplicht om op zand- en lössgrond direct na de oogst van snijmaïs een vanggewas in te zaaien.

De geslachtsnaam ‘Brassica’ is het Latijnse woord voor ‘kool’. De soortaanduiding ‘rapa’ betekent raap omdat sommige delen van de plant op die van een raap lijken. De Nederlandse naam ‘raapzaad’ is dus gelijk aan de wetenschappelijke naam.