Kruipend zenegroen

Kruipend zenegroen
Ajuga reptans
Lipbloemenfamilie
---------------------------------------------------------------
Het kruipend zenegroen is een mooie plant met opvallend paarse bloemen die fraai afsteken tegen het licht glanzende donkergroene blad.
Via bebladerde uitlopers die in verhouding tot de planten heel lang zijn, breidt de plant zich vegetatief uit. Ze wortelen op de knopen waardoor de plant lijkt te kruipen. Daardoor zien we vaak bloeiende stengels in groepjes bij elkaar staan.
Behalve door uitlopers, wordt kruipend zenegroen ook verspreid door mieren. Aan het zaad zit een oliehoudend aanhangsel, een zgn. mierenbroodje, waar mieren dol op zijn. Ze slepen het zaad mee naar hun nest en onderweg blijft er wel eens wat achter. Het lijkt erop dat de plant zich in Breda aan het uitbreiden is.

In het stedelijk milieu komen we nogal eens de verwilderde cultuurvariëteit ‘atropurpurea’ tegen. Die is te herkennen aan het roodbruine blad. In tuinen is het een gewilde bodembedekker die nogal eens weet te ontsnappen.

Voor de geslachtsnaam ‘Ajuga’ bestaan verschillende verklaringen. Het kan ‘zwak in de gewrichten of leden’ betekenen; het kruid diende namelijk bij de Grieken als medicijn tegen jicht en reuma. Het kan ook afgeleid zijn van ‘abigere’ dat ‘afdrijven’ betekent. De soortaanduiding ‘reptans’ betekent ‘kruipend’.
De Nederlandse naam ‘zenegroen’ zou afgeleid zijn van ‘singroone’, een oud Nederlands woord dat ‘altijd groen’ betekent. Dat klopt wel: de plant blijft ’s winters ook groen.

In de Middeleeuwen en tot 1700 werd zenegroen gebruikt om wonden te genezen maar dat gebruik is geheel verdwenen.
Zoals bijna alle lipbloemigen is ook het zenegroen bij bijen en vlinders geliefd vanwege de nectar.