Kraailook

Kraailook                        
Allium vineale
Leliefamilie
------------------------------------------------------------
Kraailook is een wonderlijke verschijning in de leliefamilie, bekend om zijn vele mooie bolgewassen,  omdat het zelden bloemen vertoont. Dit in tegenstelling tot zijn geslachtsgenoten de ui en de bieslook. Deze tooien zich met een fraai lila tot roze bolvormig scherm. Kraailook doet het meestal alleen met een bolrond hoofdje van broedbolletjes, een soort hele kleine uitjes. Uit zo’n uitje groeit een nieuwe plant. In verstoorde grond kunnen de bolletjes gemakkelijk alle kanten oprollen en zo vervangen ze de zaden als verspreidingsmiddel. Op dergelijke plaatsen treffen we kraailook dan ook het meeste aan.

Looksoorten zijn gemakkelijk te herkennen aan de tranentrekkende uiengeur die ze verspreiden, vooral als het blad gekneusd wordt. Dat komt door de zwavelverbindingen die ze bevatten.

Het geslacht Allium  levert een aantal belangrijke groenten en keukenkruiden zoals prei, ui en sjalot, bieslook en knoflook. Van knoflook worden de bollen gebruikt en van bieslook alleen het blad.
De stengels en broedbolletjes van kraailook hebben een sterke knoflookgeur en -smaak, sterker nog dan knoflook zelf. In de alternatieve keuken heeft het zijn intrede gedaan, de stengels worden in salades gebruikt en de broedbolletjes als knoflook.

De wetenschappelijke geslachtsnaam ‘Allium’ is een oude Latijnse plantennaam voor look ofwel ui. De soortaanduiding ‘vineale’  betekent ‘in de wijngaard’. De Nederlandse naam ‘kraailook’ slaat op de uitstekeltjes aan de meeldraden, die aan kraaienpoten doen denken. Zie foto 1.

Bloem Meestal bestaat de bloeiwijze uit een hoofdje van bleekpaarse broedbolletjes. Als er al bloemen zijn, dan staan ze op rechte steeltjes op de broedbolletjes. Het bloemdek is roze of purper en klokvormig. De meeldraden steken buiten het bloemdek uit.
Hoogte 0,30 – 0,70 m.
Bloeitijd Juli – augustus.
Blad Halfrond tot rond, verschijnt vóór de winter.
Stengel Rolrond, tot halverwege bebladerd, taai.
Vruchten Driekantige doosvrucht met twee zaden per hok.
Overig Bolgewas.
Standplaats Vochtige, grazige grond.
In Breda Langs de Nassausingel.
Vergelijk Bieslook (Allium schoenoprasum) bekend als tuinkruid, is van huis uit een inheemse wilde plant. In het wild nauwelijks meer te vinden maar in steden juist in opkomst als straatplant. Bij bieslook ontbreken de broedbolletjes in de bloeiwijze.

 

Een samenwerking van IVN Mark&Donge en KNNV Breda