Gewoon varkensgras

Gewoon varkensgras
Polygonum aviculare
Duizendknoopfamilie
---------------------------------------------------------------
Gewoon varkensgras is, de naam zegt het al, heel gewoon. Naast straatgras en grote weegbree is het een van de meest algemene straatplanten van Nederland. De plant vormt een typisch voorbeeld van een zogenaamde tredplant; de stengels liggen plat op de grond en de plant heeft zich zo aangepast dat je er vaak overheen kunt lopen. Pas onder een loep kun je de fraaie bloemen goed zien.
Deze zonaanbidder vind je in alle gematigde streken van de wereld: een echte kosmopoliet.

Na één bloeiseizoen houdt varkensgras het voor gezien, maar het produceert zoveel zaad, dat onze straten, stoepen en wegranden elk jaar weer door nieuwe planten bevolkt worden. Een plantje kan tot een stervormige mat van wel meer dan een vierkante meter uitgroeien, maar heeft toch maar één centrale penwortel.

Varkensgras behoort tot de duizendknoopfamilie. De wetenschappelijke naam ´Polygonum´ betekent veel knieën oftewel veel knopen bevattend. In ´aviculare´ zit het Latijnse verkleinwoord van ´avis´, en betekent dus ´vogeltje´. Zaadetende vogels als kneuen en mussen zijn gek op de zaden.

Varkensgras werd zowel als voer en als medicijn aan varkens gegeven; vandaar de naam.
In Gilze-Rijen wordt de plant wel ´knerts´ of ´knets´ genoemd.
In veel oude kruidenboeken werd varkensgras als medicijn tegen bloedspuwen en neusbloedingen aanbevolen. Tegenwoordig is er geen gebruik in de gangbare geneeskunde.